Hazar Denizi ve Özellikleri
Hazar Denizi, Kazakistan, Azerbaycan, Rusya, Türkmenistan ve İran’ın kıyıya sahip olduğu dünyanın en büyük kapalı gölüdür. 370 bin kilometrekare büyüklüğe sahip olan bu deniz, Paratetis antik okyanusunun bir parçası olup zengin petrol yataklarına ev sahipliği yapmaktadır. 130’dan fazla nehrin döküldüğü Hazar Denizi’nin kuzey ve güney bölgeleri arasında tuzluluk ve derinlik farkı bulunmaktadır.
Hazar Denizi’nin Ekolojik Sorunları
Son yıllarda Hazar Denizi’nin su seviyesinde ciddi bir düşüş gözlemlenmektedir. 2005-2023 yılları arasında 185 santimetrelik bir düşüş yaşanmış ve 31 bin kilometrekarelik bir su alanı kaybedilmiştir. Uzmanlar, 2100 yılına doğru deniz seviyesinin 18 metreye kadar düşebileceğini öngörmektedir. Bu durum, özellikle Kazakistan kıyısında endişe yaratmaktadır.
Ekolojik Hareket ve Çözüm Önerileri
“Save The Caspian Sea” Ekolojik Hareketi’nin kurucusu Vadim Ni, Hazar Denizi’nin karşı karşıya olduğu iklimsel, çevresel ve ekonomik krize dikkat çekmektedir. Hareket, denizin seviyesinin düşmesi, petrol ve gaz şirketlerinin denizi kirletmesi, biyolojik çeşitliliğin kaybolması gibi sorunlara çözüm bulmayı hedeflemektedir. Ni, özellikle Kazakistan kıyısında faaliyet gösteren petrol şirketlerinin çevreyi korumaya yönelik şeffaflık sağlamaları gerektiğini vurgulamaktadır.
Uzman Görüşleri ve Çağrılar
Hazar Denizi’ndeki çekilmenin balıkçılık sektörünü olumsuz etkilediğine dikkat çeken Kazakistanlı çevre aktivisti Galina Çernova, nehirlerin kıyısında baraj inşaatlarının durdurulması gerektiğini belirtmektedir. Bunun yanı sıra, Meclis Milletvekili Sergey Ponomarev de Hazar Denizi’ndeki çekilmenin kazalarının ekonomiyi olumsuz etkileyebileceğine dikkat çekerek çözüm için çalışmalar yapılacağını ifade etmektedir.
