Hazar Denizi’nin Özellikleri ve Önemi
Hazar Denizi, 5 ülkede kıyısı bulunan dünyanın en büyük “kapalı gölü” olarak bilinir. Kazakistan, Azerbaycan, Rusya, Türkmenistan ve İran tarafından paylaşılan deniz, zengin petrol yataklarına sahip olmasıyla dikkat çeker. 130’a yakın nehrin aktığı Hazar’ın, kuzey ve güney kısımları arasında derinlik ve tuzluluk farklılıkları görülür.
Hazar Denizi’nin Çevresel Tehlikeleri
Son yıllarda Hazar Denizi’nin su seviyesinde yaşanan ciddi düşüşler, ekolojik dengeyi tehdit etmektedir. Deniz seviyesinin 2005 ila 2023 yılları arasında 185 santimetre düşmesiyle 31 bin kilometrekarelik su alanı kaybedilmiştir. 2100 yılına doğru ise deniz seviyesinin 18 metreye kadar düşebileceği öngörülmektedir. Kazakistan kıyısında ise su alanı son 15 yılda yüzde 7,1 azalmıştır.
Çevre Aktivistlerinin Uyarıları ve Çalışmaları
“Hazar’ı besleyen nehirlerin kıyısında barajların inşa edilmesini durdurmak lazım” diyen çevre aktivisti Galina Çernova, suyun çekilmesini durdurarak denize daha fazla su gelmesi gerektiğini vurgulamaktadır. “Save The Caspian Sea” Ekolojik Hareketinin Kurucusu Vadim Ni ise Hazar Denizi’nin yaşadığı krize dikkat çekerek bölgesel ve uluslararası düzeyde çözüm arayışındadır.
Hazar Ekosistemindeki Tehlikeler ve Sonuçları
Hazar Denizi’nde yaşayan balık ve bitki türlerinin yok olma aşamasına geldiği belirtilmektedir. Milyonlarca göçmen kuşun yaşam alanlarını kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya olduğu ifade edilmektedir. Ayrıca, petrol ve gaz şirketlerinin denizi kirletmesi, biyolojik çeşitliliğin kaybolması gibi sorunlar ekosistemi tehdit etmektedir.
Hazar Denizi’nin Geleceği ve Çözüm Önerileri
Hazar Denizi’ndeki çevresel tehditler artarken, çevre aktivistleri ve hükümetler çözüm arayışındadır. Kazakistan Meclisi Milletvekili Sergey Ponomarev, Hazar Denizi Araştırma Enstitüsü kurma ve yeni kanunlar oluşturma gibi adımlarla çevresel sorunlara çözüm bulunacağını belirtmektedir.
Bu doğal güzelliklerin korunması ve Hazar Denizi’nin ekosisteminin dengesinin sağlanması için uluslararası iş birliği ve hızlı eylemler gerekmektedir.
